Chúa Nhật XXIII Thường Niên Năm C

* Tin Mừng: Lc 14, 25-33

    Khi ấy, có nhiều đám đông cùng đi với Chúa Giêsu, Người ngoảnh lại bảo họ rằng: “Nếu ai đến với Ta mà không bỏ cha mẹ, vợ con, anh chị em và cả mạng sống mình, thì không thể làm môn đệ Ta. Còn ai không vác thập giá mình mà theo Ta, thì không thể làm môn đệ Ta.

    “Có ai trong các ngươi muốn xây tháp mà trước tiên không ngồi tính toán phí tổn cần thiết, xem có đủ để hoàn tất không? Kẻo đặt móng rồi mà không thể hoàn tất, thì mọi người xem thấy sẽ chế giễu người đó rằng: ‘Tên này khởi sự xây cất mà không hoàn thành nổi’.

    “Hoặc có vua nào sắp đi giao chiến với một vua khác, mà trước tiên không ngồi suy nghĩ xem mình có thể đem mười ngàn quân ra đương đầu với đối phương dẫn hai mươi ngàn quân tiến đánh mình chăng? Bằng chẳng nổi, thì khi đối phương còn ở xa, vua ấy sai một phái đoàn đến cầu hoà. Cũng thế, bất kỳ ai trong các ngươi không từ bỏ tất cả của cải mình có, thì không thể làm môn đệ Ta”.
* Suy niệm
    Thêm một lần nữa Lời Chúa qua Phúc Âm nêu lên những điều nghịch thường nếu được hiểu theo nghĩa đen hoặc chiều hướng luân lý hiện đại, “Nếu ai đến với Ta mà không bỏ cha mẹ, vợ con, anh chị em và cả mạng sống mình thì không thể làm môn đệ Ta”. Dĩ nhiên, Đức Giêsu không đến để tàn phá luân lý con người và như vậy dẫu dùng những sự kiện nhân sinh để ám định về điều kiện cũng như trạng thái tâm thức một người cần phải có hầu kiện toàn hành trình tâm linh, những lời giảng dạy của Ngài nơi Phúc Âm không lệ thuộc luân lý nhân sinh biến chuyển tùy thuộc thời đại và nơi chốn cũng như phong tục tập quán của các dân tộc khác nhau. Đức Giêsu được sai đến rao giảng Tin Mừng Nước Trời.
   Như vậy, xét theo nghĩa đen hoặc luân lý, không ai trong chúng ta thực hiện trung thực lời Phúc Âm nơi cuộc đời; nhất là câu nói nơi phần cuối của bài Phúc Âm vừa được công bố, “Cũng thế, bất kỳ ai trong các ngươi không từ bỏ tất cả của cải mình có thì không thể làm môn đệ Ta”. Tất nhiên chúng ta không ai chấp nhận trở thành kẻ vô gia cư, đứng đường đứng chợ hoặc gánh nặng cho những người đồng thời. Hơn nữa, nếu chúng ta không thể tự lo lắng cho chính mình mà ngược lại trở thành kẻ ăn bám xã hội thì sao có thể giúp người khác, sao có thể thực hiện lòng bác ái cũng như đóng góp, phụ giúp cho những sinh hoạt xã hội, và sao nhà thờ có thể đứng vững để làm nơi cho chúng ta thờ phượng! Thêm vào đó, kinh nghiệm sống minh chứng “Bần cùng sinh đạo tặc”. Khi rơi vào hoàn cảnh khó khăn kiếm sống và vì nghèo túng, con người dễ sa ngã nơi những trường hợp bất lương. Ngược lại, ở những môi trường khá giả dễ kiếm kế sinh nhai, con người dễ trở nên tốt lành, thánh thiện vì “Phú quý sinh lễ nghĩa”.
    Bởi đó, nếu chúng ta không để tâm suy nghiệm về những lời dạy nơi Phúc Âm để áp dụng nơi cuộc đời, lý do gì chúng ta dám cả gan tuyên xưng hoặc hãnh diện mình là người Công Giáo? Và phương cách nào hoặc lấy chi minh chứng để chúng ta có thể cho rằng mình tin theo Đức Giêsu? Dĩ nhiên, nếu chúng ta đã cố gắng hết sức nhưng không thể cải thiện hoặc cải tiến con người và sự việc để rồi thất bại, chúng ta không phải mang trách nhiệm hoặc không bị lương tâm cắn rứt về những trường hợp “Vô tri bất mộ”. Ngược lại, nếu chúng ta đã không bao giờ đặt vấn đề nghiệm xét, hoặc vì ỷ lại, hay coi thường, khinh khi sự nhận biết thâm sâu về Lời Chúa, tất nhiên sẽ không bao giờ có thể nhận thức về Tin Mừng Nước Trời, sẽ không bao giờ được cứu độ, hay giải thoát, mà suốt đời trầm luân nơi vô minh, u tối, chẳng có hy vọng gì đặt chân vào ngưỡng cửa Nước Thiên Chúa. Những sự dạy dỗ, giải thích của bất cứ ai không thể làm cho chúng ta trở nên thánh thiện hơn, không thể giúp chúng ta có cuộc sống tốt lành, thoải mái hơn. Sự hiểu biết không thể biến chúng ta biến chuyển, thay đổi, hoặc thăng tiến. Sự thăng tiến, thánh thiện, hay nhận thức chính là kết quả của nghiệm chứng, thực nghiệm, hay thực hành. Thánh PhaoLô dạy chúng ta, “Hãy nghiệm xét mọi sự; sự gì lành hãy giữ lấy, và hãy kỵ điều dữ dưới bất cứ hình thức nào”. Kinh nghiệm tâm linh giúp chúng ta nhận thức rõ ràng đó là không ai có thể thỏa mãn lòng khát khao nhận biết Thiên Chúa nơi mình; chỉ chính mình mới có thể nghiệm chứng sự hiện diện của Thiên Chúa nơi cuộc đời. Sự nhận thức Lời Chúa, sự nghiệm chứng Nước Trời chẳng khác gì sự thể uống nước. Ai uống người đó tự biết nước ngon ngọt hoặc nóng lạnh thế nào. Đây chính là ý nghĩa của hai dụ ngôn về người dự định xây tháp và suy tính của vị vua trước khi quyết định ra quân đương đầu đối phương. Họ phải dự tính, suy nghĩ, cân nhắc lợi hại và đắn đo xem sự thể có áp dụng được hay không. Chúng ta cũng cần thực hiện suy tính như thế khi nghe hoặc đọc Lời Chúa. Đọc hoặc nghe Phúc Âm hay những lời giảng giải mà không để tâm nghiệm chứng, suy nghiệm thì chẳng khác gì năm cô phù dâu khờ dại, bảo sao nghe vậy và sẽ bị từ chối tham dự tiệc cưới, hoặc người đầy tớ được ban cho một nén bạc mà vì quá sợ hãi sai lầm nên đem chôn do đó đã bị trừng phạt.
Như vậy, bài Phúc Âm khuyến khích và nhắc nhở chúng ta suy nghiệm Lời Chúa để nhận thức thực trạng tâm hồn của mình. Phỏng chúng ta có thực tâm nghiệm chứng Lời Chúa hay không, và phỏng chúng ta có tin theo Đức Giêsu hay không, hoặc chỉ cho rằng, nghĩ rằng mình theo Chúa, mình tin Chúa mà không biết mình tin thế nào, cũng như không biết mình tin về sự gì. Không ai có thể suy nghiệm và nhận thức dùm chúng ta. Chính Chúa cũng không thể nghiệm chứng dùm cho bất cứ ai. Nếu ai đã để tâm suy nghiệm Lời Chúa sẽ nhận biết rõ ràng một điều và đó là sự suy nghiệm Phúc Âm, sự nghiệm chứng Tin Mừng Nước Trời giải thoát tâm hồn khỏi muôn vàn trắc trở con đẻ của tham vọng thế tục, đồng thời nhận thực được vị thế cũng như giá trị thân phận làm người quả là quá ư cao trọng. Thêm vào đó niềm an bình tâm tưởng cũng như sự thánh thiện phát sinh từ chính sự hiện diện của Thiên Chúa nơi mình chứ không thể đắp vá hoặc hội nhập từ bất cứ nơi nào bên ngoài. Bỏ cha mẹ, anh em, bỏ ngay cả chính mạng sống của mình có nghĩa suy nghiệm vượt khỏi quan niệm, kiến thức bình thường thế tục. Chúng ta cần mở rộng lòng để Thánh Thần thực hiện công việc suy nghiệm nơi tâm trí. Chúng ta cần suy nghĩ khác thường, không lệ thuộc kiến thức hay quan niệm sẵn có. Cha mẹ, anh em, mạng sống chính là những gì thân thiết nhất đối với mình. Tôi muốn nêu lên một thí dụ, nơi gia đình, vợ chồng thường bị xung khắc chỉ vì quan niệm khác nhau và nhiều khi xảy ra sự thể “Ông nói gà, bà nói thóc”. Thêm vào đó, ai cũng cho mình là đúng, chỉ nhận xét của mình mới là mẫu mực chung. Dẫu tình nghĩa vợ chồng thâm trọng như thế nhưng người phối ngẫu vẫn chưa thân thiết với bản thân bằng quan niệm, ý định hay ước muốn riêng tư.
    Nhận định như thế, Lời Chúa trình bày cho chúng ta điều kiện tâm thức để nghiệm chứng những lời giảng dạy của Đức Giêsu nơi Phúc Âm. Nếu muốn áp dụng Phúc Âm nơi cuộc sống, nếu thực tâm suy nghiệm Phúc Âm, chúng ta cần bỏ ngỏ lòng mình, vứt bỏ tất cả những hiểu biết thế tục để đặt vấn đề về ý nghĩa thực nghiệm của những lời Phúc Âm áp dụng nơi cuộc đời mỗi người. Hãy suy nghiệm Lời Chúa qua nhiều chiều hướng và không chấp nhận bị lệ thuộc bởi bất cứ quan niệm nào. Suy nghĩ cho đến tận cùng sao cho hợp tình hợp lý. Đây chính là sự thực nghiệm khả năng sáng tạo. Người xưa có câu nói, “Suy nghĩ là sáng tạo. Người suy nghĩ là người sáng tạo”. Amen.

Lm Lã Mộng Thường