Chúa Nhật XXIV Thường Niên – Năm C

* TIN MỪNG: Lc 15, 1-10 {hoặc 1-32}

    Khi ấy, những người thâu thuế và những người tội lỗi đến gần Chúa Giêsu để nghe Người giảng. Thấy vậy, những người biệt phái và luật sĩ lẩm bẩm rằng: “Ông này đón tiếp những kẻ tội lỗi, cùng ngồi ăn uống với chúng”.

    Bấy giờ Người phán bảo họ dụ ngôn này: “Ai trong các ông có một trăm con chiên, và nếu mất một con, lại không để chín mươi chín con khác trong hoang địa mà đi tìm con chiên lạc, cho đến khi tìm được sao? Và khi đã tìm thấy, người đó vui mừng vác chiên trên vai, trở về nhà, kêu bạn hữu và những người lân cận mà nói rằng: “Anh em hãy chia vui với tôi, vì tôi đã tìm thấy con chiên lạc!” Cũng vậy, Tôi bảo các ông: “Trên trời sẽ vui mừng vì một người tội lỗi hối cải hơn là vì chín mươi chín người công chính không cần hối cải.

    “Hay là người đàn bà nào có mười đồng bạc, nếu mất một đồng, mà lại không đốt đèn, quét nhà và tìm kỹ lưỡng cho đến khi tìm thấy sao? Và khi đã tìm thấy, bà mời các chị em bạn và những người láng giềng đến mà rằng: ‘Chị em hãy vui mừng với tôi, vì tôi đã tìm được đồng bạc tôi đã mất’. Cũng vậy, Tôi bảo các ông: Các Thiên Thần của Thiên Chúa sẽ vui mừng vì một người tội lỗi hối cải”.

   {Người lại phán rằng: “Người kia có hai con trai. Ðứa em đến thưa cha rằng: ‘Thưa cha, xin cha cho con phần gia tài thuộc về con’. Người cha liền chia gia tài cho các con. Ít ngày sau, người em thu nhặt tất cả tiền của mình, trẩy đi miền xa và ở đó ăn chơi xa xỉ, phung phí hết tiền của. Khi nó tiêu hết tiền của, thì vừa gặp nạn đói lớn trong miền đó và nó bắt đầu cảm thấy túng thiếu. Nó vào giúp việc cho một người trong miền, người này sai nó ra đồng chăn heo. Nó muốn ăn những đồ heo ăn cho đầy bụng, nhưng cũng không ai cho. Bấy giờ nó muốn hồi tâm lại và tự nhủ: “Biết bao người làm công ở nhà cha tôi được ăn dư dật, còn tôi, tôi ở đây phải chết đói! Tôi muốn ra đi, trở về với cha tôi và thưa người rằng: ‘Lạy cha, con đã lỗi phạm đến Trời và đến cha; con không đáng được gọi là con cha nữa, xin cha đối xử với con như một người làm công của cha’. Vậy nó ra đi và trở về với cha nó. Khi nó còn ở đàng xa, cha nó chợt trông thấy, liền động lòng thương; ông chạy lại ôm choàng lấy cổ nó hồi lâu. Người con trai lúc đó thưa rằng: ‘Lạy cha, con đã lỗi phạm đến Trời và đến cha; con không đáng được gọi là con cha nữa’. Nhưng người cha bảo các đầy tớ: ‘Mau mang áo đẹp nhất ra đây và mặc cho cậu, hãy đeo nhẫn vào ngón tay cậu và xỏ giầy vào chân cậu. Hãy bắt con bê béo làm thịt để chúng ta ăn mừng, vì con ta đây đã chết, nay sống lại, đã mất nay lại tìm thấy’. Và người ta bắt đầu ăn uống linh đình.

    “Người con cả đang ở ngoài đồng. Khi về gần đến nhà, nghe tiếng đàn hát và nhảy múa, anh gọi một tên đầy tớ để hỏi xem có chuyện gì. Tên đầy tớ nói: ‘Ðó là em cậu đã trở về và cha cậu đã giết con bê béo, vì thấy cậu ấy trở về mạnh khoẻ’. Anh liền nổi giận và quyết định không vào nhà. Cha anh ra xin anh vào. Nhưng anh trả lời: ‘Cha coi, đã bao năm con hầu hạ cha, không hề trái lệnh cha một điều nào, mà không bao giờ cha cho riêng con một con bê nhỏ để ăn mừng với chúng bạn, còn thằng con của cha kia, sau khi phung phí hết tài sản của cha với bọn điếm, nay trở về, thì cha lại sai làm thịt con bê béo ăn mừng nó’.

    “Nhưng người cha bảo: ‘Hỡi con, con luôn ở với cha, và mọi sự của cha đều là của con. Nhưng phải ăn tiệc mừng, vì em con đã chết nay sống lại, đã mất nay lại tìm thấy'”.}
* SUY NIỆM

LÒNG THƯƠNG XÓT 

    Chủ đề chính của bài Tin Mừng hôm nay là Thiên Chúa giàu Lòng Thương Xót, tha thứ, đi tìm và đón nhận tội nhân trở về.
Trái ngược với cái nhìn loại trừ của các kinh sư Do Thái, khi họ bàn tán xầm xì với nhau về việc Chúa Giêsu đã đón nhận và đồng bàn với những người thu thuế và tội lỗi, Chúa Giêsu trả lời các kinh sư bằng loạt dụ ngôn: Con chiên lạc, đồng bạc mất, và người cha nhân hậu (người con phung phá).
   Chỉ có Tin Mừng Luca mới có loạt dụ ngôn đặc biệt này, tác giả đã trình bày sự “lạc lối” của con người theo từng cấp độ khác nhau. 
1. Sự lạc lối của tội nhân theo từng cấp độ.
     - Con chiên lạc: Đây là một sự lạc lối không có chủ ý bỏ đàn và bỏ mục tử mà đi, nhưng vì nó đam mê tìm hoa thơm cỏ lạ nước mát suối ngon, để rồi dần dần bị lạc đàn xa chủ mà không tìm được hướng đi lối về… bơ vơ. Ám chỉ hình ảnh con người dù ban đầu không bỏ Chúa hay bỏ đạo và không sa lầy vào tội, nhưng vì đam mê của cải, thế tục và đi tìm những thứ mới lạ, đắm mình trong những sở thích cho thân xác… để rồi đánh mất Chúa và lạc lối lúc nào không hay.
   - Đồng bạc mất: Người phụ nữ Do Thái có chồng thì có 1 chuỗi xâu 10 đồng bạc mang ở cổ, khi mất đi một đồng, phần thì bị thiếu không mang được, phần thì do không còn bằng chứng để chứng minh mình đã có chồng và khí tiết với chồng, nên cần phải tìm cho thấy đồng bạc mất. Ở đây, có ý nói, đồng bạc trong một xâu chuỗi bị mất, là bị đứt dây liên kết, tách lìa hoàn toàn với xâu chuỗi và rời khỏi cổ chủ hoàn toàn. Nghĩa là, hình ảnh một người hoàn toàn cắt đứt với Giáo Hội và xa lìa khỏi sự cưu mang của Chúa.
- Người con phung phá: Là một người con quyết ra đi có chủ ý, dù không từ nhận cha mình, không cắt đứt với anh mình, nhưng nó muốn bỏ nhà cha và xa anh em để ra đi khẳng định mình bằng những gì mình mang theo (dù đó là của cha cho), muốn tự lập và tự do thoải mải ngoài luân thường đạo lý. Đây là mẫu người dù không từ chối Chúa và Hội Thánh, nhưng muốn tự mình giải thoát, tin vào khả năng mình (mặc dù khả năng đó là do Chúa ban), muốn vượt ra ngoài giáo huấn Tin Mừng và lề luật Hội Thánh để được tự do phóng khoáng và giữ “đạo tại tâm”.
2. Thiên Chúa giàu Lòng Thương Xót.
     - Hình ảnh con chiên lạc như đã nói trên là vì nó lạc bước không có chủ ý, mà do đam mê cỏ ngon suối ngọt mà nó bị lạc, nên nó vẫn muốn tìm về, nhưng nó không tìm được đường về, hoặc bị sa xuống hố, hay đang bị cầm giữ, nên chủ nó mới đi tìm về, cho nó được nhập lại đàn và băng bó chữa trị cho nó. Cũng thế, không ít người trong chúng ta cũng lạc lối bơ vơ trong những đam mê, sa lầy trong tội lỗi, bị mọi thứ thế gian che khuất không tìm thấy lối trở về nẻo chính đường ngay. Chúa vẫn đã, đang và sẽ mãi đi tìm chúng ta để chữa lành và đưa về với Hội Thánh.
     Đó là điều làm cho chúng ta an tâm và ngoan ngoãn cho Chúa đưa về. 

     - Hình ảnh đồng bạc mất, nói lên một hành động đã cắt “đứt” mối dây tương quan trong Hội Thánh và “rời khỏi cổ” là sự ôm ấp của Chúa; đồng bạc có thể đang nằm trong xó tối hay bị người ta chà đạp lên... Chúng ta đừng thất vọng, Chúa sẽ đi tìm chúng ta, dù chúng ta đã xa lìa Giáo Hội, nhưng Chúa vẫn không bỏ ta, Giáo Hội vẫn mở rộng cửa đón chờ.
     - Đặc biệt, dụ ngôn “Người cha nhân hậu”, làm nổi bật lên hình ảnh một Thiên Chúa giàu Lòng Thương Xót, chờ đợi người con tội lỗi trở về để tha thứ và cho được giao hòa với Thiên Chúa và giao hòa với cộng đồng. Đồng thời, mời gọi người anh em đồng loại cùng tha thứ và giao hòa với nhau:
     Hình ảnh người cha nhân hậu luôn ra đứng trước cửa chờ đợi và chuẩn bị đầy đủ đồ đẹp và bê béo, đằng đẵng đợi chờ đứa con trở về để phục hồi nhân phẩm cho con. Người cha là là hiện thân một Thiên Chúa giàu lòng thương xót, luôn kiên nhẫn chờ đợi tội nhân trở về để tha thứ và phục hồi lại quyền làm con cho họ.
      Hình ảnh người con thứ là một người con quyết ra đi có chủ ý, dù không từ nhận cha mình, không cắt đứt với anh mình, nhưng nó muốn bỏ nhà cha và xa anh em để ra đi khẳng định mình bằng những gì mình mang theo (dù đó là của cha cho), muốn tự lập và tự do thoải mải ngoài luân thường đạo lý. Đây là mẫu người dù không từ chối Chúa và Hội Thánh, nhưng muốn tự mình giải thoát, tin vào khả năng mình (mặc dù khả năng đó là do Chúa ban), muốn vượt ra ngoài giáo huấn Tin Mừng và lề luật Hội Thánh để được tự do phóng khoáng và giữ “đạo tại tâm”.
    Riêng người con cả, tưởng là anh gần gũi cha nhất nhưng lòng anh thực sự rất xa cha. Đây là hình ảnh phản diện nhất về sự GIAO HÒA mà chúng ta cần quan tâm suy nghĩ hơn:
    Một tòa án tại Sài Gòn xử một phạm nhân tái phạm tội buôn bán ma túy và phạt anh ta 10 năm tù giam. Quan tòa hỏi tại sao anh tái phạm sau khi mãn hạn tù? Anh ta trả lời:
“Ra tù, tôi rất muốn hoàn lương sửa đổi để làm ăn lương thiện, nhưng người ta không cho tôi cơ hội. Tôi làm giấy xin cơ quan công quyền chứng nhận để được đi làm công ty mà cũng không chịu chứng giấy cho tôi… Vì bị người ta thành kiến và xa lánh, nên tôi chán nản và lại sa lầy vào đường cũ…”
    Phạm nhân kia nói lên lời bào chữa, nghe xong thật đau lòng, nhưng đó là sự thật của nhiều người chúng ta, phản ảnh qua chân dung “người anh cả” mà dụ ngôn Tin Mừng kể đến:
- Trong khi người cha tha thứ và vui mừng vì con mình trở về, thì anh lại giận dỗi loại trừ em mình.
- Trong khi người cha mở tiệc ăn mừng và phục hồi quyền thừa tự cho đứa con lầm lạc, thì anh ruột lại từ chối vào ăn uống với em và không nhận em.
- Trong khi ngươi cha tha thứ và quên hết chuyện quá khứ, thì anh cả nhắc lại và phân bì…
- Người cha sống yêu thương con, nhưng đứa con cả lại sống như một người nô lệ (hầu hạ cha…).
- Người cha hạ mình để đến với từng đứa con, chạy ra ôm đứa con thứ, chạy đến mời con cả vào nhà. Trong khi người anh lại ganh tị và lấy mình làm chuẩn để phân bì. Người anh tự cho mình là tốt để rồi lên án em và trách cha không công bằng.
3. Đến lượt chúng ta...
    - Chúa sẵn sàng quên hết quá khứ của người tội lỗi, còn chúng ta thì bới móc lên, mang lấy thành kiến – yên trí cả đời.
   - Chúa đón nhận, tha thứ và tạo cơ hội cho tội nhân trở về, còn chúng ta kết án và loại trừ người anh em, con cùng một cha trên trời
  - Có thể chúng ta cũng đang mang tâm trạng như người con Cả, chúng ta vẫn đi nhà thờ đi lễ, vẫn chu toàn các giới răn lề luật, không hề trái bao giờ, nhưng chúng ta lại không hiểu được lòng Cha, không cảm nhận được tình yêu của Ngài, lòng chúng ta đã xa Ngài, và điều khiến người cha đau khổ hơn nữa là khi thấy những người con không hòa thuận với nhau.
  - Có thể chúng ta cũng giống như người con Cả khi chúng ta trách móc Thiên Chúa không công bằng, khi chúng ta nhìn anh em xung quanh như là người xa lạ với mình như là người dưng nước lã và ghanh tỵ với những thành công của người anh em…
Cũng có thể, chúng ta như người con phung phá, dù không từ chối Chúa và Hội Thánh, nhưng muốn tự mình giải thoát, tin vào khả năng mình (mặc dù khả năng đó là do Chúa ban), muốn vượt ra ngoài giáo huấn Tin Mừng và lề luật Hội Thánh để được tự do phóng khoáng và giữ “đạo tại tâm”.
     Tóm lại, bài Tin Mừng hôm nay đặc biệt nói lên tình thương vô bờ bến của Thiên Chúa luôn sẵn sàng tha thứ, đi tìm, chữa lành và đón nhận tội nhân trở về. Nếu lúc này còn những ai đang lạc bước trong tội, chúng ta đừng tuyệt vọng, hãy tin tưởng vào Chúa và đưa tay cho Người dắt về. Lại nữa, để được Thiên Chúa tha thứ, chúng ta cuần biết bao dung, đón nhận và tạo cơ hội cho tội nhân trở về. Cả triều thần thiên quốc và Hội Thánh vui mừng vì chúng ta bỏ đường lối xấu mà cải thiện đời sống.

     Lạy Chúa, xin cho chúng con biết mặc lấy tâm tình của Chúa, biết học nơi Chúa cái nhìn bao dung và không thành kiến với mọi người, để chúng con không ngần ngại đến với những người tội lỗi và đem họ về với Chúa. Amen
 

Hiền Lâm.