Sắc Tím Mùa Vọng - Chất Xúc Tác Kết Nối Con Người Với Thiên Chúa (Sr. Thùy Vân)
Thứ tư - 04/12/2024 09:06
Trong phụng vụ, Giáo Hội đã chọn màu tím làm tông màu chủ đạo cho Mùa Vọng. Sắc tím Mùa vọng là chất xúc tác kết nối giữa tình yêu Thiên Chúa với con người và lòng khao khát của con người được gặp gỡ Thiên Chúa.
Trong hội họa màu tím là sự kết hợp hoàn hảo giữa màu đỏ mạnh mẽ tượng trưng cho tình yêu và màu xanh dương nhẹ nhàng tượng trưng cho sự khao khát, niềm hy vọng. Trong phụng vụ, màu đỏ biểu trưng cho máu giao ước tình yêu mà Thiên Chúa kí kết với con người qua Ngôi Lời nhập thể là Đức Giêsu Kitô. Và màu xanh dương thể hiện niềm hy vọng mong chờ của con người về một Đấng Cứu Độ sẽ đến giải thoát họ khỏi tội lỗi. Sắc tím Mùa vọng như sự hòa quyện hài hòa giữa tình yêu Thiên Chúa đến với con người và lòng khao khát của con người muốn được gặp gỡ Thiên Chúa. Đối với khoa học thì màu tím là bước sóng mạnh của năng lượng điện tử, mang năng lượng rất lớn. Vì thế ta thường hay thấy màu tím xuất hiện trên bầu trời và dải ngân hà. Ngoài ra, trong cuộc sống khi nói đến màu tím thì con người thường nghĩ ngay đến loài hoa Violet biểu tượng của tình yêu cao cả sẵn sàng hy sinh, chờ đợi. Vào thời xa xưa nếu con người muốn chiết xuất ra một lượng nhỏ màu tím tinh khiết đủ để nhuộm một chiếc áo khoác kiểu La Mã thì phải cần đến 12.000 con sò. Cho nên, tại vùng địa trung hải màu tím chỉ dành riêng cho Hoàng đế và Giáo hoàng. Kết nối mọi thứ từ quá khứ đến hiện tại hay từ cuộc sống đến tâm linh thì màu tím là màu sắc biểu trưng cho ma thuật, tâm linh, sự huyền bí, nhân phẩm, sự giàu sang, niềm hy vọng…
Năm phụng vụ có 5 mùa thì Mùa vọng khởi đầu cho một năm phụng vụ mới. Theo truyền thống Giáo Hội, màu tím được chọn làm tông màu chủ đạo cho phẩm phục Mùa vọng: Áo lễ Linh Mục, nến, khăn phủ ngoài khăn bàn thờ đều được phủ một màu tím, có những giáo xứ còn trang trí cảnh vật màu tím tạo nên khung cảnh huyền bí. Trong nghi thức Giáo Hội Công Giáo thì mọi cử chỉ, hành động hay vật phẩm thánh cho đến màu sắc dùng trong phụng vụ đều sẽ mang một ý nghĩa thiêng liêng. Màu tím được chọn làm sắc phục chính của Mùa vọng (ngoài ra còn có Mùa chay, màu tím thường thấy trong nghi thức an táng), cho nên nó cũng mặc lấy một ý nghĩa linh thiêng.
Sắc tím Mùa vọng là một dấu chỉ nói lên tình yêu Thiên Chúa với con người và sự khao khát của con người được Thiên Chúa ghé thăm. Khi nhìn thấy sắc tím chúng ta nhận ra ngay dấu chỉ Thiên Chúa sắp ngự đến cứu chuộc chúng ta như trước Chúa Giáng Sinh có sắc tím Mùa vọng hay trước Chúa Phục Sinh là sắc tím Mùa chay. Màu tím báo trước ơn cứu độ sẽ đến với con người để con người thức tỉnh và có thời gian chuẩn bị tâm hồn đón nhận ơn cứu độ. Trong cuộc sống cũng có muôn vàn những dấu chỉ mà Thiên Chúa gửi đến quanh ta để chỉ đường ta đi. Những đau khổ chúng ta chịu hay những người chúng ta gặp gỡ trong cuộc lữ hành trần thế dù chỉ một lần, đó không phải là một sự ngẫu nhiên tình cờ mà đó chính là một dấu chỉ tình yêu Chúa gửi đến. Ngài đang dùng từng biến cố cũng như từng người chúng ta gặp gỡ trong cuộc sống để dẫn dắt chúng ta đi trong đường ngay nẻo chính và để chúng ta nhận ra tình yêu của Ngài. Chính vì vậy mỗi người chúng ta phải tỉnh thức và sáng suốt để nhìn ra dấu chỉ tình yêu của Thiên Chúa.
Ngoài ra, trong bảy sắc cầu vồng thì màu tím xuất hiện ở vị trí cuối cùng nhưng nó lại mang yếu tố cao nhất của tâm linh, cảnh giới cao nhất của sự hoán cải tỉnh thức. Trong phụng vụ, màu tím thể hiện một sự chờ đợi, một niềm hy vọng mạnh mẽ về một Đấng Kitô sẽ xuất hiện để giải thoát nhân loại. Mỗi chặng đường mà ta bước qua được đánh dấu bằng một sắc màu: sắc màu sáng của sự thành công vinh quang, sắc màu của niềm hy vọng và sắc màu của sự trầm tư suy ngẫm. Màu tím mặc cho cảnh vật một màu huyền bí như có sự hiện hữu của Thiên Chúa để nhắc nhở mỗi người Kitô hữu hãy dừng lại để suy ngẫm những chặng đường đã qua và bước chậm hơn con đường phía trước để cùng đồng hành với Chúa và với tha nhân. Nếu trên bước đường lữ hành chúng ta luôn bắt đầu bằng sắc màu của sự vinh quang tỏa sáng thì sẽ dẫn ta đến lối tự phụ kiêu ngạo và kết thúc bằng sự diệt vong. Nhưng khi cuộc đời chúng ta bắt đầu với sắc màu của sự trầm tư suy ngẫm và hy vọng thì sẽ đưa ta đến chân lý là chính Thiên Chúa. Có những con người “tỉnh mà không thức” và lại có những người “thức mà không tỉnh”, vì vậy Giáo Hội chọn sắc tím khởi đầu cho năm phụng vụ mới, mở đầu cho sự gặp gỡ giữa Thiên Chúa và loài người như để nhắc nhở mỗi người Kitô hữu “hãy tỉnh thức”.
Chúng ta muốn gặp được Thiên Chúa thì phải có thời gian trầm tư suy ngẫm để có sự chuẩn bị cả bên ngoài lẫn bên trong tâm hồn với niềm khao khát thì Thiên Chúa sẽ ngự đến. Mùa vọng là ân điển Thiên Chúa ban để chúng ta có thời gian chuẩn bị tâm hồn đón nhận hồng ân cứu độ qua mầu nhiệm nhập thể của Ngôi Hai Thiên Chúa. Nhưng cần có sự cộng tác của mỗi người để ơn cứu độ trở thành hiện thực. Vì vậy, mỗi người hãy mở lòng mình ra hãy phủ lấy sắc tím trầm tư của niềm hy vọng mong chờ và rồi Chúa sẽ ngự đến trong tâm hồn ta. Tác giả: Sr Thùy Vân